Monitoring bezoekersstromen in centrum Nuenen

Nuenen startte in 2023 met monitoring van bezoekersstromen. Aanleiding was de opening van het Van Gogh Village. Naar verwachting trekt deze attractie meer bezoek, zowel aan het museum zelf als aan het dorp. Tot op dat moment ervaarde men bezoek in het dorp vooral als positief. Bedoeling is dit sentiment te behouden. Nuenen koos hierom voor monitoring van het effect van toerisme op het dorp. De verzamelde data over bezoekersstromen is belangrijke input voor het meerjarige plaatselijke bezoekersmanagement.

Grip op balans bezoek en leefbaarheid

Grip krijgen en houden op de balans tussen bezoek en leefbaarheid is voor Nuenen de centrale doelstelling. Spreiding van bezoek is hierbij een belangrijke manier om het positieve sentiment te behouden. Belangrijk hiervoor is te weten om welke aantallen bezoekers het gaat en welke locaties in het dorp het drukst bezocht worden en op welke momenten.

Monitoring met telkastjes

Het Nuenense project rondom monitoring en spreiding bevat een aantal fasen. In de huidige analysefase (stap 1) gaat het om een eenvoudige vorm van monitoring. Dit gebeurt met telsensoren (Robinson) op meerdere plekken rondom de Van Gogh-monumenten en in het centrumgebied. De data van deze meetpunten wordt bij elkaar gebracht in een dashboard. Met behulp van dit systeem analyseren de samenwerkende partijen het bezoekgedrag en verfijnen zij de onderzoeksvragen voor de volgende fase van de monitorings- en spreidingsaanpak.

Locaties telsensoren incl. Van Gogh monumenten

Behoud van positieve sentiment

Onderzoek laat zien dat bewoners van Nuenen bezoek aan hun dorp waarderen vanwege de reuring en levendigheid die dit met zich meebrengt. Bezoekersmanagement moet ertoe leiden dat dit positieve sentiment behouden blijft als de bezoekersaantallen groter worden door de opening van het Van Gogh Village Museum. De boodschap is dat bezoek in balans moet blijven met de draagkracht van de omgeving; alleen dan kan het dorp in brede zin profiteren van bezoek.

Ontsluiting bestemming voor duurzaam vervoer

Duurzaam vervoer speelt in Nuenen een belangrijke rol. De gemeente investeerde al in diverse wandel- en fietsroutes om het Van Gogh-erfgoed beter te ontsluiten. Afhankelijk van de resultaten van het nu geïmplementeerde monitoringssysteem kan ervoor gekozen worden om over te stappen op een intelligenter systeem. Dan zou op basis van de data ook het gebruik van bepaalde vervoersmiddelen gestimuleerd of ontmoedigd kunnen worden.

Koppeling met bezoekersmanagement

Monitoring van het effect van toerisme op een dorp is nog niet eerder toegepast. De gekozen systematiek met eenvoudige telsystemen op zich is niet innovatief. Maar dit geldt wel voor het gebruik in een dorp als Nuenen, waarbij de monitoring is gekoppeld aan bezoekersmanagement. Bijzonder is ook dat de monitoring werd opgestart vóór er overlast zou kunnen ontstaan.

Kijk op effecten van ingrepen in openbare ruimte

De aanpak van Nuenen levert meer informatie op over de gevolgen van een nieuwe cultureel-toeristische voorziening (de uitbreiding van het Van Gogh Village Museum) voor de leefbaarheid in de omgeving - en over de effecten in bredere zin van ingrepen in de openbare ruimte. Het project in Nuenen is hierdoor leerzaam voor andere bestemmingen in Nederland.

      Budget

      Totaalkosten van het project € 53.780,-
      Toegekende ondersteuning vanuit het impulsbudget € 16.580,-


      Planning

      Het project ging van start op 1 september 2023 en loopt door tot 31 oktober 2026.
      De verantwoording van de besteding van het landelijke Impulsbudget is online beschikbaar.

      Contactpersoon

      Anne Goossens, beleidsmedewerker Economische Zaken, Gemeente Nuenen